Heidelberg (D) – Twee op het oog verschillende soorten sterrenstelsels blijken dezelfde te zijn.


Radiosterrenstelsels en quasars (quasi-stellaire objecten) zouden exact hetzelfde object zijn, volgens de zogenaamde eenheidstheorie die in de jaren tachtig is bedacht. Beide zijn een soort sterrenstelsels met daarin een zwart gat omgeven door een stofwand, dat radiogolven uitstraalt. Deze stofwand heeft door de jaren heen voor veel verwarring gezorgd. Bij het radiosterrenstelsel zie je de stofwand van de zijkant, bij de quasar kijk je er juist bovenop, waardoor je het centrale energiecentrum goed kan zien.
Onder begeleiding van Klaus Meisenheimer is een Duits team van astronomen erin geslaagd met infraroodmetingen de theorie te bevestigen. Ze gebruikten hierbij een fotospectrometer van ESA's Infrared Space Observatory (ISO).
Om de eenheidstheorie te testen, wilden de onderzoekers niet de helderheid of de radiostraling meten, maar infraroodstraling. Deze wordt namelijk niet geremd door de stofring. Ook de ruimtelijke oriëntatie ervan, of je deze wand van de zijkant of bovenkant bekijkt, maakt niets uit voor de meting. Zo vergeleken ze de infrarode helderheid van de radiosterrenstelsels en de quasars met elkaar. En inderdaad, de twee objecten zagen er hetzelfde uit.
“Voor het eerst leveren wij het bewijs dat de fel oplichtende, hete kern van een quasar vastzit in ver verwijderde zwakke radiosterrenstelsels,” zegt Meisenheimer. “Dit is het eerste tastbare bewijs van de eerder voorspelde eenheidstheorie.”

Jocelyn Berdowski