Een oude en nu ondergelopen weg is ontdekt in de lagune van Venetië, in een gebied dat 2000 jaar geleden, tijdens de Romeinse tijd, boven water moet hebben gelegen.
Natuurkundige Fantina Madricardo van het instituut ISMAR in Venetië en haar collega’s deden de ontdekking toen zij de bodem van het Treportikanaal, een deel van de lagune, in kaart brachten. ‘We denken dat de weg deel uitmaakte van het netwerk van Romeinse wegen in het noordoosten van Venetië’, zegt Madricardo.
Akoestische golven
In de jaren tachtig stelde de in 2018 overleden archeoloog Ernesto Canal al voor dat er oude, door mensen gemaakte structuren zijn ondergedompeld in de lagune van Venetië. Die suggestie leidde tot tientallen jaren discussie.
Tot nu toe kon niemands Canals ideeën bevestigen doordat de beschikbare technologie niet geavanceerd genoeg was om zo’n uitdagende omgeving te verkennen. ‘Duikers kunnen het gebied erg moeilijk onderzoeken doordat er sterke stromingen zijn’, zegt Madricardo. ‘Ook is het water in de lagune van Venetië erg troebel.’
Om een beeld te vormen van wat er onder water ligt, gebruikte het team een echolood met meerdere bundels, gemonteerd op een boot. Dit apparaat zendt akoestische golven uit die weerkaatsen op de bodem van de lagune, waardoor het team beelden kan reconstrueren van alle structuren die zich daar beneden bevinden.
Omgeleide rivieren
De onderzoekers vonden twaalf constructies met een hoogte van maximaal 2,7 meter en een lengte van 52,7 meter. Die strekten zich over 1140 meter in zuidwest- tot noordoostelijke richting uit in de vorm van een weg, zo schrijven ze in Scientific Reports.
De aanwezigheid en indeling van deze structuren doen vermoeden dat er een nederzetting in het gebied was. Die werd ongeveer 2000 jaar geleden onder water gezet, deels als gevolg van menselijke activiteit. Door het omleiden van rivieren bleef het gebied namelijk verstoken van het sediment dat nodig was om het boven water te houden.
‘Vermoedelijk geeft de weg toegang tot deze rijke omgeving. De randen van land en water zitten vol met hulpbronnen waar mensen mogelijk van hebben geprofiteerd’, zegt archeoloog James Gerrard van de Universiteit van Newcastle in Engeland. ‘Het is niet zo gebruikelijk om ‘verdronken’ landschappen te vinden of die in zoveel detail te kunnen bestuderen.’
