Ruimterots Ryugu is verbazingwekkend droog. Uit de eerste data over de planetoïde die het Japanse ruimtevaartuig Hayabusa-2 naar de aarde heeft gestuurd, blijkt dat er nagenoeg geen water te vinden is.

Hayabusa-2 (Japans voor ‘Slechtvalk-2’) arriveerde in juni 2018 op Ryugu. Sindsdien heeft de ruimtesonde drie landers gedropt en één stofmonster genomen van het oppervlak. Ook heeft hij foto’s genomen en de samenstelling van het oppervlak van de planetoïde gemeten. Vorige week zijn de eerste analyses van de data gepresenteerd op de Lunar and Planetary Science Conference in The Woodlands, Texas.

De draaitol-achtige vorm en de richel op de evenaar duiden erop dat de planetoïde ooit twee keer zo snel ronddraaide als nu. Een volledig rondje kostte minder dan vier uur. De kracht van het invallende zonlicht zou ervoor gezorgd kunnen hebben dat Ryugu trager ging draaien, zegt Seiji Sugita van de universiteit van Tokyo, een van de onderzoekers.

Water kwijt

De metingen laten verder zien dat het oppervlak van Ryugu tamelijk homogeen is. Het is extreem donker: minder dan 2 procent van het licht dat erop stuit wordt weerkaatst. De kleur van Ryugu komt overeen met op aarde gevonden meteorieten, die verhit zijn geweest tijdens hun reis door de atmosfeer. Dat duidt erop dat de planetoïde ook heet geweest is in het verleden, mogelijk toen die afgesplinterd werd van het ‘moederlichaam’ waar die ooit deel van uitmaakte.

Het zou ook kunnen verklaren waarom er zo weinig water lijkt te zijn op de planetoïde – verrassend veel minder dan op planetoïde Bennu, het doelwit van de OSIRIS-REx-missie van de NASA. Gezien de plek waar Ryugu waarschijnlijk ontstaan is, is het niet aannemelijk dat het van meet af aan droog is geweest, zegt Sugita. ‘Wij vinden het meest voor de hand liggende scenario dat het moederlichaam water verwierf en het meeste ervan vervolgens weer verdreven heeft’, zegt hij.

Omdat het oppervlak van Ryugu zo homogeen is, is het waarschijnlijker dat het moederlichaam al het water is kwijtgeraakt door opwarming veroorzaakt door radioactief materiaal dan door inslagen van andere objecten. Die zouden niet de hele planetoïde gelijkmatig beïnvloed hebben.

Goed gemengd

‘Sommige mensen zijn teleurgesteld dat het overal zo uniform is’, zegt Sugita. Het voordeel is wel, zo zegt hij, dat alle afzonderlijke componenten goed gemengd zijn. Daardoor maakt het niet uit waar je een monster neemt: alle soorten steen zitten erin.

De algemene aanname onder wetenschappers is lange tijd geweest dat planetoïden zoals Ryugu water en andere ingrediënten voor leven naar de aarde gebracht hebben. Als blijkt dat meer planetoïden waterloos zijn, dan moeten we de bron van het leven mogelijk elders zoeken.

Het Waterboek
LEESTIP: Meer weten over de eigenschappen van een van de meest bijzondere moleculen in het universum? Lees dan Het waterboek door Alok Jha. Bestel in onze webshop.