Astronomen hebben een rivier van waterstofgas ontdekt die door de ruimte kabbelt. De rivier mondt uit in een sterrenstelsel, waar hij brandstof levert voor de vorming van nieuwe sterren.

De waterstofstroom kan verklaren hoe sommige sterrenstelsels aan de ‘bouwmaterialen’ komen waarmee ze steeds nieuwe sterren kunnen maken. ‘We wisten wel dat de brandstof voor stervorming ergens vandaag moest komen’, stelt astronoom D.J. Pisano in een persverklaring. ‘Een vooraanstaande theorie stelt dat deze waterstofrivieren, ook wel koude stromingen genaamd, waterstof door het heelal vervoeren en zo stiekem stervorming faciliteren.’

Koud stroompje

Een samengestelde afbeelding van het sterrenstelsel waar de rivier naartoe leidt. In het midden vormt het stelsel nieuwe sterren (blauw). Het stelsel bevat veel dicht opeengepakt waterstof (oranje). Het ijle waterstof dat van de kleine stelsels naar NGC 6946 stroomt, is rood gekleurd. Credit: D.J. Pisano (WVU); B. Saxton (NRAO/AUI/NSF); Palomar Observatory - Space Telescope Science Institute 2nd Digital Sky Survey (Caltech); Westerbork Synthesis Radio Telescope
Een samengestelde afbeelding van het sterrenstelsel. In het midden vormt het stelsel nieuwe sterren (blauw). Het stelsel bevat veel dicht opeengepakt waterstof (oranje). Het ijle waterstof dat van de kleine stelsels naar NGC 6946 stroomt, is rood gekleurd.
Credit: D.J. Pisano (WVU); B. Saxton (NRAO/AUI/NSF); Palomar Observatory – Space Telescope Science Institute 2nd Digital Sky Survey (Caltech); Westerbork Synthesis Radio Telescope

De rivier bestaat uit koud gas dat wegstroomt van kleinere stelsels, of uit de intergalactische ruimte. De waterstofrivieren zijn heel ijl en daardoor moeilijk te detecteren. Pisano slaagde erin met een gigantische Amerikaanse radiotelescoop, Green Bank Telescope genaamd. De gevoeligheid van deze telescoop is groter dan die van zijn concurrenten. Daardoor kon Pisano de illustere rivier vinden, nabij het sterrenstelsel NGC 6946, op een afstand van zo’n 22 miljoen lichtjaar van de aarde.

Het NGC 6946-stelsel maakt constant nieuwe sterren aan. Astronomen konden echter maar tien procent van de stervorming verklaren – voor de overige negentig procent leek het stelsel geen brandstof te hebben. Nu blijkt dat gevonden rivier, zoals de theorie voorspelde, inderdaad brandstof aanlevert.

Lees ook: