De Robbert Dijkgraaf Essayprijs draait in 2017 om wat de wetenschap moet zeggen in tijden van fake nieuws en alternatieve feiten. ‘Zet de televisie aan, sla de krant open of ga het internet op en je ziet dat het steeds minder om feiten gaat en meer om meningen, vaak gebaseerd op dubieuze argumenten,’ zegt Dijkgraaf zelf over het thema van dit jaar.
‘Wetenschap draait precies om het omgekeerde: de gedegen analyse van de werkelijkheid met respect voor onzekerheid, voor dat wat je niet weet,’ meent Dijkgraaf. ‘Daarom is het van belang dat de wetenschap niet alleen haar stem verheft, maar ook uitlegt hoe we aan de resultaten zijn gekomen, en welke methode we hebben gebruikt. Het gaat niet om een welles-nietesdiscussie, maar om het vaststellen van de waarheid en waarop deze gebaseerd is. Uiteindelijk hebben de feiten het laatste woord – maar ze moeten wel een stem krijgen.’
Daar denkt zeker niet iedereen zo over.
‘Er is een klimaat ontstaan, en niet alleen in Nederland en Amerika, dat steeds meer mensen voelen dat het oké is te zeggen wat ze denken, ook al is dat niet op de feiten gebaseerd. Dat kan gaan over de wetenschap, de journalistiek of de politiek. Ik ben benieuwd hoe anderen denken hier op een adequate manier op te reageren en ik zie ernaar uit de essays te lezen.’
Wat vindt u een goed essay?
‘Het gaat natuurlijk om de inhoud en de schrijfstijl. Maar er moet ook iets eigens inzitten en het moet op een bepaalde manier verrassen, je op het verkeerde been zetten of inspireren tot nadenken.’
New Scientist, Folia en NRC reiken voor de zesde keer de Robbert Dijkgraaf Essayprijs uit, dit keer met het thema: Wetenschap in Trumpiaans tijdperk. Hiervoor roepen ze wetenschappers, studenten en alumni van een van de instellingen voor hoger onderwijs in Nederland of België op een essay (600 à 700 woorden) te schrijven en vóór 31 oktober in te sturen naar c.r.deboer[a]uva.nl. Het winnende essay verschijnt in New Scientist en Folia en een prijs die wordt uitgereikt tijdens het jaarlijkse Gala van de Wetenschap.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: