Als je ooit geprobeerd hebt zwanger te worden, heb je ongetwijfeld gehoord dat het helpt als de vrouw stil blijft liggen na de zaadlozing van haar partner. Uit onderzoek aan het VU medisch centrum blijkt het succes van deze ‘strategie’ echter onwaarschijnlijk.
Het achterliggende idee is dat rustig blijven liggen het sperma de tijd geeft het eitje te bereiken. Dezelfde theorie wordt toegepast bij intra-uterine inseminatie (IUI), een techniek waarbij zaadcellen kunstmatig in de baarmoeder worden ingebracht.
‘De angst is dat wanneer je opstaat na IUI, het zaad niet in de baarmoeder blijft zitten’, zegt Nick Macklon van de universiteit van Southampton in het Verenigd Koninkrijk.
Onwaarschijnlijk
Er bestaat onderzoek dat deze theorie ondersteunt. Zo bleek uit kleine studies uit 2009 en 2015 dat 15 minuten bedrust het IUI succesgehalte bevorderde en leidde tot meer zwangerschappen. Maar uit een groter onderzoek onder leiding van Joukje van Rijskwijk en haar collega’s aan het VU medisch centrum lijkt dit onwaarschijnlijk.
Van de 479 vrouwen die een IUI ondergingen, wees het team willekeurig vrouwen aan om 15 minuten rust te nemen of meteen na de behandeling op te staan en rond te lopen. De meeste vrouwen ondergingen meerdere rondes van de behandeling – in totaal verzamelde het team data van bijna 2000 IUI-cycli.
De onderzoekers zagen dat 32 procent van de cycli waarbij de vrouwen bleven liggen, leidden tot zwangerschap. Aan de andere kant was 40 procent van de cycli waarbij de vrouwen meteen bewogen succesvol. ‘We denken niet dat stil blijven liggen na IUI een positief effect heeft op het zwangerschapspercentage’, zegt Van Rijswijk. ‘Er is geen duidelijke reden die aangeeft dat patiënten stil zouden moeten blijven liggen na de behandeling.’
Hoewel de resultaten eerdere vondsten tegenspreken, lijken de resultaten plausibel. Het is bijvoorbeeld bekend dat sperma een aantal dagen in de baarmoeder kan overleven – er is geen reden dat rust dit zou beïnvloeden, zegt Van Rijswijk, die de bevindingen deze week presenteerde op de jaarlijkse bijeenkomst van de European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE) in Helsinki.
Anatomie
Ons matige begrip van de vrouwelijke anatomie is deels verantwoordelijk voor de theorie, zegt Adam Balen, hoofd van de British Fertility Society. Op anatomische tekeningen lijken de baarmoeder en de vagina in een rechte lijn, direct op elkaar aangesloten te zijn. Maar in werkelijkheid zijn onze interne organen een beetje gekanteld, zegt hij.
Van Rijswijk weet niet of bedrust de kans op natuurlijke bevruchting bevordert, omdat er geen studies zijn waarin dit is onderzocht. Maar, de bevindingen weerleggen wel het ‘stil-blijven-liggen-en-voeten-omhoog-advies’ dat veel vrouwen krijgen, zegt Macklon.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: