Kun je geen genoeg krijgen van 2016? Dan heb je geluk: aan het eind van dit jaar zal er een seconde aan de klok worden toegevoegd. Op 31 december zal de overgang naar het nieuwe jaar dus niet 23:59:59 zijn, maar 23:59:60.
Dergelijke schrikkelseconden zijn af en toe nodig om te zorgen dat de UTC, de officiële wereldtijd, synchroon blijft lopen met de rotatie van de aarde.
De standaardtijd wordt gedefinieerd met behulp van atoomklokken. Deze klokken lopen zeer nauwkeurig dankzij de consistente frequentie van microgolven afkomstig van bepaalde atomen. Een dag zou 864.000 van deze atoomseconden moeten duren, maar de rotatie van de aarde is niet zo constant. Dit is onder andere te danken aan de effecten van de aantrekkingskracht van de zon en de maan, en het klotsen van de vloeibare ijzeren kern van onze planeet.
De International Earth Rotation and Reference Systems Service (IERS) houdt deze veranderingen bij door het licht van afgelegen sterrenstelsels te bekijken, miljarden lichtjaren ver weg. Wanneer de aarde meer dan 0,9 seconden te snel of te langzaam draait, meldt IERS dat er een schrikkelseconde nodig is. Sinds 1972 zijn er in totaal 26 seconden toegevoegd – er is nog nooit een seconde verwijderd – met de meest recente toevoeging op 30 juni 2015.
Omdat nieuwe schrikkelseconden computersystemen kunnen ontregelen, worden ze altijd alleen aan het eind van juni of december toegevoegd of verwijderd. Bovendien wordt de verandering zes maanden van tevoren aangekondigd om zeker te zijn dat de plannen klaar staan voor de invoer van de nieuwe officiële tijd.
Afschaffen
Sommige mensen pleitten voor de afschaffing van schrikkelseconden, wat zou betekenen dat de officiële tijd langzaam meer en meer zal afwijken van de stand van de zon aan de hemel. Zonder schrikkelseconden zouden we in 2100 twee tot drie minuten uit de pas lopen met de zon, en ongeveer 30 minuten in het jaar 2700.
Eigenlijk zouden internationale ‘tijdbeheerders’ afgelopen november een besluit nemen over de toekomst van schrikkelseconden. In plaats daarvan stemden ze voor het uitstellen van de beslissing tot 2023. Ze hebben natuurlijk ook letterlijk alle tijd van de wereld.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: