Een vaccin tegen de ziekte van Lyme is veilig en effectief, blijkt uit een klinische trial. Het kan binnen vijf jaar beschikbaar zijn.

Jaarlijks wordt bij tienduizenden mensen in Europa en de VS de ziekte van Lyme vastgesteld. Deze ziekte wordt overgedragen door tekenbeten. Als je niet snel behandeld wordt, kun je er de rest van je leven gezondheidsproblemen aan overhouden, waaronder pijn aan gewrichten en zenuwen.

Het vaccin is ontwikkeld door het Franse bedrijf Valneva. Wanneer een gevaccineerd persoon gebeten wordt door een teek, zorgt het vaccin ervoor dat de Lyme-veroorzakende bacteriën in de teek niet tot de menselijke bloedbaan doordringen. Dat doet het vaccin door de aanval in te zetten op een bepaald eiwit dat de bacteriën meedragen, het zogenoemde Outer surface protein A (OspA).

Het bedrijf heeft nu de resultaten bekendgemaakt van een klinische trial onder 572 volwassenen in Europa en de VS. Het vaccin was 82 tot 96 procent effectief in het stimuleren van bescherming van het immuunsysteem tegen de ziekte van Lyme. Ook had het geen schadelijke bijwerkingen. ‘De resultaten zijn zeer veelbelovend’, zegt Maria Gomes-Solecki van de Universiteit van Tennessee.

Angst voor vaccinatie

Volgens Thomas Lingelbach, CEO van Valneva, is de volgende stap het testen van het vaccin onder kinderen en grotere aantallen volwassenen. Ook moet bepaald worden of latere extra doses nodig zijn voor langdurige immuniteit. ‘We hopen dat het vaccin binnen vijf jaar beschikbaar is’, zegt hij.

Lingelbach stelt dat kinderen dringend een vaccin nodig hebben omdat ze veel meer risico lopen dan volwassenen om getroffen te worden door de ziekte van Lyme. Bovendien wijst onderzoek uit dat kinderen vaak niet doorhebben dat ze door een teek zijn gebeten. Dat belemmert een snelle behandeling.

De ziekte van Lyme kun je oplopen wanneer je gebeten bent door de schapenteek (foto) of de hertenteek. Beeld: Richard Bartz, Munich Makro Freak

Eind jaren negentig was er ook al een op het OspA-eiwit gericht vaccin tegen Lyme beschikbaar. Dat veranderde echter toen antivaccinatiecampagnes ongefundeerde claims over ernstige bijwerkingen hadden verspreid. Daardoor werden mensen bang om zich te laten vaccineren.

Gomes-Solecki hoopt dat het nieuwe vaccin niet hetzelfde lot ondergaat als het eenmaal is goedgekeurd. ‘Ik heb het gevoel dat de publieke opinie de afgelopen jaren is veranderd. Er is meer behoefte aan een vaccin, doordat de ziekte van Lyme zich naar nieuwe plekken blijft verspreiden. Ook zijn er onderzoeksresultaten gepubliceerd die de veiligheid van het oorspronkelijke vaccin onderstrepen.’

De bilnaad van de teek
LEESTIP: In dit boek maakt Kees Moeliker duidelijk wat een bevlogen bioloog boeit en bezighoudt – waaronder dus de bilnaad van de teek. Bestel in onze webshop!