Terwijl politici harrewarren over de details, maken Europese gezondheidsorganisaties zich klaar om vluchtelingen uit Syrië en elders te behandelen. Velen van hen hebben een complexe verzameling lichamelijke en geestelijke problemen. Het aanpakken daarvan zal van vitaal belang zijn om vluchtelingen te helpen zich in de Europese Unie te vestigen, zeggen medici gespecialiseerd in de gezondheid van vluchtelingen.
Een grote verscheidenheid aan chronische, niet-overdraagbare aandoeningen kan vluchtelingen treffen. Uit UNHCR-onderzoek in 2013 bleek dat Syriërs die in kampen buiten hun landsgrenzen aankwamen, hoge diabeteswaarden en hoge bloeddruk hadden.
Luchtweginfecties, diarree en problemen in het maagdarmkanaal kunnen ook alomtegenwoordig zijn. Daarnaast heeft de ondergang van gezondheidzorgsystemen als gevolg dat kinderen mogelijk niet ingeënt zijn tegen veelvoorkomende kinderziekten zoals mazelen. Dat zegt Sharuna Verghis, medeoprichter directeur van het Health Equity Initiative, een liefdadigheidsinstelling in Kuala Lumpur gericht op de geestelijke gezondheid van vluchtelingen.
De lange, bepakte reizen naar veiligere landen eisen ook hun tol op het bewegingssysteem. Mensen die in krappe omstandigheden lange tijd moeten hurken, zijn soms niet meer in staat te lopen wanneer ze hun bestemming hebben bereikt, zegt Verghis. ‘Ze lijden ook aan huidproblemen zoals zonnebrand, en blootstelling aan zout als ze over zee zijn gereisd.’
Rennen voor hun leven
Dit jaar hebben tot dusver zo’n 300.000 tot 350.000 vluchtelingen Europese kusten bereikt. Veel van hen hebben al meerdere lichamelijk en geestelijk traumatische jaren doorstaan. ‘De overgrote meerderheid komt uit conflictgebieden zoals Syrië, Irak of Afghanistan. Die mensen zijn simpelweg aan het rennen voor hun leven’, zei UNHCR-voorzitter António Guterres op 4 september.
‘Dat betekent dat ze al een aanzienlijke last dragen op het gebied van geestelijke gezondheidsproblemen’, zegt Verghis. Dit kan volgens haar een post-traumatische stressstoornis behelzen, maar ook stemmings- en angststoornissen en paniekaanvallen. De problemen kunnen bovendien verergerd worden door onzekerheid over de verblijfplaats of legale status, wanneer iemand eenmaal een veiliger land heeft bereikt.
Het UNHCR-onderzoek toonde aan dat 21,6 procent van de Syriërs in een vluchtelingenkamp in Jordanië aan algemene angststoornissen leed, terwijl 8,5 procent een posttraumatische stressstoornis had.
Opdringerige gedachten
Mensen die sterk aanhoudende zorgen over hun veiligheid hebben ervaren, kunnen lijden aan nachtmerries en opdringerige gedachten en herinneringen. Ook kunnen ze het moeilijk vinden om mensen die hen proberen te helpen, te vertrouwen. Europese gezondheidswerkers zullen met al die dingen rekening moeten houden, blijkt uit een recent UNHCR-rapport over geestelijke gezondheidsproblemen van Syriërs.
Gezondheidswerkers worden aangemoedigd een veilige en ondersteunende sfeer te creëren, zodat mensen zich voldoende op hun gemak voelen om over hun leven en medische behoeften te praten. Vrouwen die seksueel geweld hebben ondergaan, maken zich mogelijk zorgen om gestigmatiseerd te worden als ze hun ervaringen beschrijven. En sommige mannen voelen zich misschien vanwege hun cultuur niet in staat om angst of andere emoties uit te drukken.
Verghis zegt dat het identificeren van uitzonderlijk kwetsbare mensen prioriteit zal hebben. Daaronder vallen kinderen zonder begeleiding, ouderen, invaliden en mensen die gemarteld zijn. Maar allereerst, zegt ze, moeten vluchtelingen van wie de behoeften in hun nieuwe thuisland worden onderzocht, worden voorzien van zeer eenvoudige uitrustingen – toiletten en voedsel, evenals maandverband voor vrouwen en luiers voor baby’s.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook:
- Eindelijk verklaring voor chronische vermoeidheid
- Eurozone stabiliseren met betere economische modellen
- ‘Wie de hele dag zit, heeft ‘s avonds nergens zin meer in. Da’s logisch’