2015 staat al bijna voor de deur. De komende dagen staat New Scientist elke dag stil bij een van de tien belangrijkste items op de wetenschapsagenda in 2015. Dit keer: hoe we de verre takken van de mensenstamboom beter zullen leren kennen.
De menselijke familie is in 2013 en 2014 behoorlijk gegroeid. Volgend jaar gaan we vermoedelijk eindelijk ontdekken wie die mensen zijn.
1500 botten
In oktober 2013 ontdekten onderzoekers na een lange afdaling in een diepe grot in Zuid-Afrika meer dan 1500 botten afkomstig van ruim een dozijn verschillende individuen. Het was een fenomenale vondst. Geen enkele andere archeologische opgraving heeft ooit meer opgeleverd. Sindsdien zijn meer dan 100 mensen de vondst aan het analyseren om erachter te komen van wie de botten waren. Verwacht daarom komend jaar een grote hoeveelheid nieuws op dit front. Maar wat zijn nu zoal de mogelijkheden? De Rising Stars-grot waarin de botten werden gevonden is deel van een groter grottencomplex met de naam Cradle of Humankind (de wieg van de mensheid). Een aantal skeletten die eerder in die grotten werden gevonden bleken uiteindelijk twee tot drie miljoen jaar oud. In die tijd, zo denken we, was het geslacht Homo, waartoe de huidige mens behoort, net aan het afsplitsen van voorganger Australopithecus.
Nieuwe soort
De beroemdste recente vondst stamt uit 2008, toen onderzoekers een tweetal vrijwel complete skeletten van Australopithecus Sediba vonden, een totaal nieuwe menssoort. A. Sediba heeft een vreemde mix van menselijke en australopithecus-achtige kenmerken. Sommige mensen stellen dat wanneer de botten van die twee skeletten los van elkaar gevonden waren, onderzoekers vermoedelijk hadden aangenomen dat ze tot verschillende soorten hadden behoord. Dat is opwindend, omdat het betekent dat een dergelijke vondst je een direct kijkje geeft in de keuken van de evolutie. Wanneer blijkt dat de Rising Stars-skeletten ook een soort chimeras zijn met eigenschappen van verschillende soorten, dan wordt het een nog grotere uitdaging om een nette mensenlijke stamboom op te stellen met helder gedefinieerde gemeenschappelijke voorouders. In plaats daarvan lijkt het er steeds meer op dat een aantal aapachtige wezens een paar miljoen jaar geleden tegelijk leefden. Doordat zij zich met elkaar voortplanten ontstond een rommelige verzameling soorten waaruit wij uiteindelijk ontstonden.
Lees verder: