Super size me my fruit. Het lijkt erop dat Amerikaanse wetenschappers volgens dat motto te werk zijn gegaan. Ze hebben ontdekt dat de onderdrukking van een specifiek gen verantwoordelijk is voor de groei van grote vruchten. Genetische manipulatie zou het mogelijk maken dit gen in elk soort fruit te onderdrukken, en zo megafruit te maken.

Een cherrytomaat en zijn grote broer, de beefsteak tomaat.  Bron: Wikimedia Commons/Berrucomons
Een cherrytomaat en zijn grote broer, de beefsteak tomaat.
Bron: Wikimedia Commons/Berrucomons

De onderzoekers wilden achterhalen waarom de tomaat die wij vandaag de dag kennen zoveel groter is dan zijn voorouders. Vijfhonderd jaar geleden kende Europa namelijk alleen wilde tomaten, die stukken kleiner zijn dan de hedendaagse tomaat. Daar kwam verandering in toen Spaanse ontdekkingsreizigers grote, tamme tomaten mee naar huis namen.  Om de maat van de  nieuwe tomaat te verklaren, nam het team twee planten onder de loep, waarvan één opvallend veel vruchten opleverde.

Stamcellen

Het bovenste deel van de stengel is cruciaal voor de vruchtgroei. In dit deel zit meristeem, een groep stamcellen die de plant in staat stelt verder te groeien. Stamcellen kunnen bijvoorbeeld ontwikkelen  tot zogeheten carpels, waar bevruchting in plaatsvindt en nieuwe zaadjes in ontwikkelen. Terwijl wilde tomaten hoogstens twee carpels hebben, kunnen de grootste tomatensoorten (zogeheten beefsteak tomaten) er meer dan acht hebben.

Onderdrukt gen

Hoe kan dat? De grote tomaatsoorten blijken een gen te missen, CLAVATA3 genaamd. Dit gen houdt normaliter de productie van stamcellen onder controle. Een tekort aan CLAVATA3 leidt daarom tot megagrote vruchten.  Omdat het gen in de meeste planten voorkomt, vermoeden de onderzoekers dat fruittelers genetische manipulatie kunnen gebruiken om CLAVATA3 uit te schakelen, en zo meer megavruchten kunnen produceren. Zo kan bijvoorbeeld het aantal maiskorrels op een kolf flink worden verhoogd.

Lees ook: