Moderne schandpaal

Het is de ergste nachtmerrie van iedereen die zich in het publieke leven begeeft – dat je betrapt wordt. Waarop maakt niet eens zo veel uit, maar vernedering is doodeng.

Zoiets overkwam Jonah Lehrer, een Amerikaanse non-fictieauteur, toen men ontdekte dat hij citaten had aangepast en zelfplagiaat had gepleegd, in de VS een journalistieke doodzonde. Toen ook nog eens bleek dat erover had gelogen, werd hij aan de schandpaal genageld. Maar het werd nog erger.

Lehrer besloot tijdens een op televisie uitgezonden toespraak zijn excuses aan te bieden, terwijl op de achtergrond een Twitterfeed meeliep. En je raadt het al: van zijn verontschuldigingen moesten de kritische twitteraars niets hebben. Hij werd daarop live – en voor iedereen in het zicht – met de grond gelijk gemaakt.

Dit is slechts één van de voorbeelden van public shaming die Jon Ronson in Dit is vernederend opvoert. Net als zijn tegelijkertijd vertaalde De psychopatentest is dit boek een aaneenschakeling van smakelijke anekdoten en rake observaties. Deze besprenkelt hij met een dun wetenschappelijk sausje waarin wat ideetjes uit de psychologie en sociologie drijven, maar dat is in zijn pakkende relaas slechts bijzaak.